Spookdorp Doel

Op 10 juni 2016 ben ik met een aantal leden van de Fotolinie naar Ruddervoorde geweest voor een lang, fotografisch weekeinde. Tijdens onze heenreis passeerden wij het spookstadje Doel. Doel is een dorp in de Belgische provincie Oost-Vlaanderen. Het ligt vlak bij de Nederlandse grens. In 1969 werd begonnen met de bouw van de kerncentrale van Doel met vier reactoren. De centrale werd in 1974 in gebruik genomen. In 1995 raakten uitbreidingsplannen bekend om een nieuw containerdok ten zuiden van Doel aan te leggen. Dit zou tot gevolg hebben dat Doel moest verdwijnen. Door allerlei procedurefouten, nooddecreten en niet rekening houdend met gewestplannen ontaarde dit in een lang juridisch gevecht. De Maatschappij voor Grond- en Industrialisatiebeleid van het Linkerscheldeoevergebied was reeds gestart met de sloop van gebouwen binnen en buiten de dorpskern. Hiermee trachten ze onveilige woningen te verwijderen en het kraken van woningen tegen te gaan. Er kwam veel protest tegen de afbraakwerken omdat de te slopen woningen vaak nog in goede staat waren. De sloopwerken moesten worden stilgelegd in mei 2009 omwille van een uitspraak in kortgeding van het Hof van Beroep van Gent. De rechtbank vaardigde een verbod uit om nog woningen te slopen. Achteraf werd er een tweede uitspraak gedaan door de rechtbank van eerste aanleg in Dendermonde waarbij een dwangsom van € 1.000.000 werd opgelegd per inbreuk door de Maatschappij Linkerscheldeoever. Volgens de rechtbank zijn de sloopwerken een inbreuk tegen de milieuwetgeving aangezien Doel nog steeds woongebied is. De werken hebben er volgens de rechter ook de schijn van om de resterende bewoners op een onredelijke en onverantwoorde wijze te verjagen. Eind 2006 liet de Vlaamse overheid de huurders weten dat het bewoningsrecht eenmalig verlengd zou worden tot 31 augustus 2009. De Vlaamse regering koppelde vanaf dat moment het dossier los van de bouw van het Saeftingedok. Zij bepaalden dat Doel zou verdwijnen, met of zonder de bouw van het nieuwe dok. In 2000 was de bewoners van Doel nog de garantie gegeven dat het dorp pas zou verdwijnen na goedkeuring van de bouwvergunning voor het Saeftingedok. Daarbij werd de bewoners ook de garantie op woonkwaliteit en woonzekerheid gegeven. Op 31 augustus 2009 liep het tijdelijke woonrecht voor de huurders af. Op dat moment woonden er nog 84 personen in Doel. Daarvan waren 45 personen oorspronkelijke Doelenaars. De resterende 39 bewoners waren huurders die vanaf het jaar 2000 in het dorp zijn komen wonen. Elf gezinnen bezitten nog een eigen huis en vallen niet onder het tijdelijk woonrecht voor de huurders. Zij kunnen enkel worden gedwongen het dorp te verlaten na onteigening. Eind september 2009 oordeelde de rechtbank van eerste aanleg in Dendermonde dat de huurders niet meer uitgezet mogen worden. De rechtbank oordeelde dat de beëindiging van het "woonrecht" onwettelijk is. De massale uitzetting van bewoners is niet toegelaten in woongebied. Dit loopt gelijk met de afbraak van woningen waar de rechtbank dezelfde argumentatie hanteert. De rechter heeft een dwangsom opgelegd van 250.000 euro voor elke persoon die toch nog uitgezet zou worden. Het uitzettingsverbod is reeds verschillende malen verlengd en geldt nog steeds.